– ၁၉၁၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၃၀ မွ ၁၉၂၆ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၅ ရက္အထိ ဂ်ပန္သမိုင္းရဲဲ႕ ကာလအပိုင္းအျခားကို ဧကရာဇ္ တာအီရိႈ အုပ္ခ်ဳပ္မႈနဲ႔ တိုက္ဆိုင္တာေၾကာင့္ တာအီရိႈ ေခတ္ကာလ (大正時代) လို႔ ေခၚဆိုၾကတယ္။ ဧကရာဇ္မင္းသစ္ဟာ က်န္းမာေရးမေကာင္းဘဲ ခ်ဴခ်ာသူတစ္ဦးျဖစ္တယ္။ ဒီအခ်က္က အစဥ္အဆက္ လက္၀ါးႀကီးအုပ္လူတစ္စုတစ္ဖြဲ႕ထံမွ ႏိုင္ငံေရးအာဏာဟာ ဂ်ပန္ရဲ႕ လက္ေရြးစင္လူစုနဲ႔ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီေတြဆီ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈ ျဖစ္လာေစတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကာလကို လြတ္လပ္မွ်တေသာလႈပ္ရွားမႈအခ်ိန္ကာလအျဖစ္ သတ္မွတ္ၾကတယ္။ အဲ့ဒီေရွ႕က ပရမ္းပတာ ေမဂ်ီေခတ္ကာလနဲ႔ ေနာက္လာမယ့္ စစ္၀ါဒ ရိႈ၀ါေခတ္ဦးပထမပိုင္းတို႔နဲ႔ အသြင္မတူ ကြဲျပားေနပါတယ္။
နယ္ပယ္က်ယ္ျပန္႔လြယ္မႈ၊ စီးပြားေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈအေၾကာင္းခံမ်ားေၾကာင့္ မြတ္စ္လင္မ္ေလာကကို ဂ်ပန္လူမ်ဳိးေတြက စိတ္၀င္စားလာၾကတယ္။ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ကို ဂ်ပန္ဘာသာစကားနဲ႔ ျပန္ဆိုျခင္း၊ အစၥလာမ့္လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္း ထူေထာင္ေစျခင္း၊ အစၥလာမ္နဲ႔ အေရွ႕တိုင္းေရးရာ စာအုပ္စာေပမ်ား ေရးသားျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္လာၾကတယ္။
ရုရွားႏိုင္ငံက ကြန္ျမဴနစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေရွာင္တိမ္းလိုတဲ့ တာတာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကလည္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံထဲ စတင္ေျပာင္းေရႊ႕၀င္ေရာက္လာၾကတယ္။ ဒီလူေတြအမ်ားစုဟာ တိုက်ဳိ၊ နာဂိုယာနဲ႔ ကိုေဘးၿမိဳ႕မ်ားမွာ အၿပီးအပိုင္ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကတယ္။
၁၉၂၄ ခုႏွစ္မွာ ဟဂ်္ခရီးစဥ္ကို ဒုတိယေျမာက္သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္မြတ္စ္လင္မ္က Ippei Tanaka လို႔ ေခၚပါတယ္။ သူဟာ တရုတ္ျပည္မွာ ရိွစဥ္ကတည္းက အစၥလာမ္ကို သက္၀င္လက္ခံခဲ့သူျဖစ္တယ္။ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္အဓိပၸာယ္ကို ဂ်ပန္ဘာသာျပန္ဆိုေရးသားခဲ့သူ လူသိမ်ားထင္ရွားတဲ့ အုမရ္ မီတာ့ ဆိုသူကလည္း အစၥလာမ္သာသနာကို တရုတ္ျပည္မွာ လက္ခံသက္၀င္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။
အုမရ္ ယာမာအိုခ ဆိုသူကလည္း အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ၊ အလ္အဇ္ဟရ္တကၠသိုလ္ကို ၁၉၂၄ ခုႏွစ္မွာ ေရာက္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီတကၠသိုလ္က ၀တ္ရံုဆင္ယင္မႈနဲ႔ ရိုက္ကူးထားတဲ့ ဓာတ္ပံုတစ္ပံုေတြ႕ရၿပီး ဓာတ္ပံုထဲမွာ သူဟာ အင္ဒိုနီးရွား သို႔မဟုတ္ မေလးရွား ပညာရွင္တစ္ေယာက္အသြင္ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါမယ္။
(ဂ်ပန္အစၥလာမ္စင္တာဥကၠ႒ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ Salih Mahdi S. Al Samarrai ၏ Islam in Japan Between 1920 to 1930 ကို မင္းထြဋ္ေခါင္မွ ျပန္ဆိုသည္။
ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွ အစၥလာမ္သာသနာ
အပုိင္း-၁ ဖတ္ရန္ Link
အပုိင္း၂ ဖတ္ရန္ Link,
အပိုင္း ၃ ဖတ္ရန္ Link
အပိုင္း ၄ ဖတ္ရန္ Link
