News @ M-Media

Blog

  • ႏွစ္တစ္ရာ အတြင္း ျဖစ္ပြားႏုိင္သည့္ မီးေတာင္ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ကြယ္ေပ်ာက္ႏုိင္

    ႏွစ္တစ္ရာ အတြင္း ျဖစ္ပြားႏုိင္သည့္ မီးေတာင္ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ကြယ္ေပ်ာက္ႏုိင္

    ေအာက္တိုဘာ ၂၆ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    jap
    – လာမည့္ ရာစုႏွစ္အတြင္း အခ်ိန္မေရြးျဖစ္ႏုိင္သည့္ ႀကီးမားေသာ မီးေတာင္ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ ဂ်ပန္လူဦးေရ၏ ၉၅ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ အႏၱရာယ္ရွိေနသည္ဟု ဂ်ပန္သိပၸံပညာရွင္မ်ား၏ ေလ့လာမႈမ်ားအရ သိရသည္။

    အဆုိပါေလ့လာမႈမွ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကုိ ကုိေဘးတကၠသုိလ္တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဗုဒၶဟူးေန႔က ရွင္းလင္းေျပာၾကာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၂၀၀၀၀ က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မီးေတာင္ေပါက္ကြဲမႈ ႀကိမ္ႏႈန္းမ်ားႏွင့္ အင္အားမ်ားကုိ ေလ့လာခဲ့သည့္ အဆုိပါ တကၠသုိလ္မွ ပါေမာကၡ ယုိရွိယုကီႏွင့္ ကီကုိ ဆူဇူးကီး တုိ႔ကမူ လာမည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ တြင္ ႀကီးမားသည့္ မီးေတာင္ေပါက္ကြဲမႈႀကီး ျဖစ္ပြားႏုိင္ေခ်မွာ ၁ ရာခုိင္ႏႈန္ရွိေနၿပီး ဂ်ပန္၏ အဓိကကၽြန္းမႀကီးျဖစ္ေသာ ဟြန္႐ွဴတြင္ ေနထုိင္သည့္ လူေပါင္း သန္း ၁၂၀ မွာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏုိင္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “အလြန္ႀကီးမားတဲ့ မီးေတာင္ေပါက္ကြဲမႈႀကီးေၾကာင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံေပ်ာက္ကြယ္သြားမယ္လုိ႔ ေျပာဆုိျခင္းဟာ ခ်ဲ႕ကားေျပာဆုိျခင္း မဟုတ္ပါဘူး” ဟု ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ပညာရွင္တစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိ႔ျပင္ ထုိကဲ့သုိ႔တြက္ခ်က္မႈကုိ ေလ်ာ့တြက္၍ မရဟုလည္း သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ေျပာဆုိခဲ့သည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က ကုိေဘးၿမိဳ႕တြင္ လူေပါင္း ၆၄၀၀ ေသဆံုးခဲ့ေသာ ျပင္းအား ၇.၂ မဂၢနီက်ဳရွိသည့္ ငလ်င္မလႈပ္ခင္ကလည္း ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ ကုိေဘးတြင္ ငလ်င္လႈပ္ႏုိင္ေျခမွာ ၁ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိသည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက တြက္ခ်က္ခဲ့ဖူးသည္။

    လူဦးေရ ၁၂၇ သန္းရွိေသာ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ မီးေတာင္မ်ား၏ ၇ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ ေပါင္း ၁၀၀၀၀ အတြင္း ေပါက္ကြဲခဲ့သည္။

    ref_ RT

  • ဆုိးရြားေသာ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ ၂၀၁၂ ေနာက္ပိုင္း ေနရပ္စြန္႔ခြာရသူ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၁သိန္း ထိရိွလာ

    ဆုိးရြားေသာ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ ၂၀၁၂ ေနာက္ပိုင္း ေနရပ္စြန္႔ခြာရသူ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၁သိန္း ထိရိွလာ

    ေအာက္တိုဘာ ၂၆ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    2014102585458976734_20
    – ၿပီးခဲ့သည့္ ၂ ပတ္အတြင္း ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ေလွစီး ထြက္ေျပးသူ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားမွာ အနည္းဆံုး ၈၀၀၀ ရွိၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ရခုိင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ၿပီးေနာက္ ေနရပ္စြန္႔ခြာရသူ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အေရအတြက္မွာ တစ္သိန္းအထိ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီဟု သိရသည္။

    ယခုလအေစာပုိင္းမွစတင္ကာ ထြက္ေျပးသူမ်ားမွာ တစ္စထက္တစ္စ ပုိမုိမ်ားျပားလာၿပီး ေအာက္တုိဘာ ၁၅ ရက္ေန႔မွစ၍ ေန႔စဥ္႐ုိဟင္ဂ်ာ ၉၀၀ ခန္႔မွာ ေလွမ်ားစီး၍ ထြက္ေျပးမႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု အာရကန္ပေရာဂ်က္မွ ခရစ္လီ၀ါက ဆုိသည္။

    ေလွစီးထြက္ေျပးၾကသည္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယႏွင့္ နီေပါႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ထုိင္းႏုိင္ငံေရာက္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ လူကုန္ကူးသူမ်ား၏ လက္အတြင္းသုိ႔ က်ေရာက္ျခင္း၊ နယ္ႏွင္ခံရျခင္း စသည့္ဒုကၡမ်ိဳးစံုႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ၾကရသည္ဟု လီ၀ါက ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    မၾကာေသးမီ သီတင္းပတ္မ်ားအတြင္းကလည္း လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ RSO ႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈမ်ားရွိသည္ဟုဆုိကာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး စစ္ေၾကာေမးျမန္းမႈအတြင္း ၁ ဦးေသဆံုးခဲ့သည္ဟု ေမာင္ေတာ ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း မခံရဘဲ ႏွစ္ဆန္းပုိင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈတြင္လည္း ၎တုိ႔အား ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ ၀င္လာသူမ်ားဟု သတ္မွတ္သည့္ ဘဂၤါလီ ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖင့္ ေကာက္ယူခဲ့သည္။

    ref_ AP

  • ISIL ထက္ပိုျပီး ဆိုးရြား ရက္စက္တဲ့ မကၠဆီကန္ မူးယစ္ရာဇာမ်ား

    ISIL ထက္ပိုျပီး ဆိုးရြား ရက္စက္တဲ့ မကၠဆီကန္ မူးယစ္ရာဇာမ်ား

    ေအာက္တိုဘာ ၂၆ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    headlineImage.adapt.1460.high.1413922766181
    – ISIL အဖြဲ႕၏ ဆုိးရြားေသာ ေသာင္းက်န္းမႈမ်ားက ကမၻာတစ္၀ွမ္းလံုး၏ စိတ္၀င္စားမႈကုိ ဖမ္းစားႏုိင္ခဲ့သည္။ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားမွ သတင္းေၾကညာသူေတြကလည္း ISIL ၏ ရာဇ၀တ္မႈေတြကုိ ၿပိဳင္စံရွားရာဇ၀တ္မႈ၊ ယဥ္ေက်းေသာ ကမၻာႀကီး၏ မည္သည့္ေနရာတြင္မွ မျဖစ္ဖူးခဲ့ေသာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားအျဖစ္ ေဇာင္းေပးေျပာၾကေလသည္။ ထုိမွ်မက ဒီအုပ္စု၏ ႐ုိင္းစုိင္းမႈမွာ အစၥလာမ္ေၾကာင့္ သေႏၶတည္ေပါက္ဖြားလာသလုိ သူတို႔က ဆုိၾကသည္။ မြတ္စလင္ကမၻာအပၚ အရင္ကတည္းက ရွိခဲ့ေသာ အျမင္မ်ားပင္ျဖစ္၏။ ထုိသုိ႔ ဥာဏ္မဲ့ေသာ ေျပာဆုိခ်က္မ်ားမွာ အသက္႐ွဴမွားေလာက္စရာပင္ ျဖစ္ေလသည္။

    အျခားေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားရွိၿပီး ၎တုိ႔၏ ယုတ္မာမႈ၊ အေမရိကန္ကုိ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားမွာ ISIL ထက္ပုိမုိေနပမယ့္ မည္သူကမွ ISIL အေပၚ ခံျပင္းေဒါသထြက္သကဲ့သုိ႔၊  တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားသကဲ့သုိ႔ မျဖစ္ၾက။ ဒါက “အေမရိကန္ေတြဟာ အဓိကအားျဖင့္ ISIL ရဲ႕ ရက္စက္ယုတ္မာမႈကုိ စုိးရိမ္တာလား ဒါမွမဟုတ္ ဒီရာဇ၀တ္မႈေတြကုိ မြတ္စလင္ေတြက က်ဴးလြန္တဲ့အတြက္ စုိးရိမ္တာလား?” ဆုိေသာ ေမးခြန္းေတြကုိ ျမင့္တက္ေစခဲ့ေလသည္။

    ဥပမာအားျဖင့္ အေမရိကန္မီဒီယာမ်ားႏွင့္ အစုိးရအရာရွိတစ္ခ်ိဳ႕ကေတာင္မွ ISIL ၏ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းႏွင့္ အေမရိကန္အား ၿခိမ္းေျခာက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍တစ္ဖက္စြန္းေရာက္ေအာင္ ခ်ဲ႕ကားေျပာဆုိၾကသည္။ သုိ႔ရာတြင္ အေမရိကန္အမ်ားစုမွာ မကၠဆီကုိမွ မူးယစ္ရာဇာမ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ ရက္စက္ယုတ္မာမႈ တစ္ပံုတစ္ပင္ကုိ သတိမျပဳမိၾက။ ထုိ မူးယစ္ရာဇာမ်ား အေမရိကန္အား ၿခိမ္းေျခာက္ေနမႈေတြကိုလည္း မသိရွိၾကေပ။

    ကုလသမဂၢမွ မၾကာေသးမီက ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း အီရတ္၌ ေသဆံုးခဲ့သူ အရပ္သားအေရအတြက္မွာ ၉၀၀၀ နီးပါးရွိၿပီး ဒဏ္ရာရသူမွာ ၁၇၃၈၆ ဦး ရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ေသဆံုးဒဏ္ရာရသူမ်ားထဲမွ ထက္၀က္ေက်ာ္မွာ ISIL အဖြဲ႕ အီရတ္ေျမာက္ပုိင္း နယ္ေျမအခ်ိဳ႕ကုိ သိမ္းပုိက္ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လေနာက္ပုိင္းတြင္ ေသဆံုး ဒဏ္ရာရခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားေလသည္။  ဆီးရီးယား၌ လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆံုးခဲ့မႈအတြက္လည္း ဒီအဖြဲ႕ကပင္ တာ၀န္ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။ တိတိက်က်ဆုိရလွ်င္ ထုိအေရအတြက္မွာ ေသခ်ာမႈမရွိေသး။

    သုိ႔ရာတြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း မကၠဆီကုိတစ္ႏုိင္ငံတည္းမွာပင္ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ား သတ္ခဲ့ေသာ လူအေရအတြက္မွာ ၁၆၀၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး၊ ၂၀၀၆ မွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း ၎တုိ႔ သတ္ခဲ့သည့္ အေရအတြက္ကေတာ့ ၆၀၀၀၀ ေလာက္ရွိသည္ ဆုိ၏။ ထုိပမာဏအရ လြန္ခဲ့ေသာ ၇ ႏွစ္တာကလအတြင္း မကၠဆီကုိမူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားမွာ နာရီ၀က္တုိင္း လူတစ္ေယာက္ႏွင့္ အထက္ကုိ သတ္ခဲ့သည္ဟု ယူဆႏုိင္သည္။ ပုိ၍ဆုိးသည္က ထိုအေရအတြက္မွာ မကၠဆီကုိအစုိးရက ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ထားေသာ ပမာဏသာျဖစ္ၿပီး လက္ေတြ႕ ေသဆံုးမႈအေရအတြက္ထက္ ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ ေလ်ာ့နည္းေနသည္ဟူ၏။

    ကိန္းဂဏန္းအခ်က္အလက္ တစ္ခုတည္းက မူးယစ္ဂိုဏ္းမ်ား၏ ယုတ္မာမႈနဲ႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကုိ သိရွိေစႏုိင္မည္ မဟုတ္။ ၎တုိ႔အေနျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ လူရာခ်ီကုိ ေခါင္းျဖတ္သတ္ျခင္း၊ ခႏၶာကုိယ္အစိတ္အပုိင္းမ်ားအား ျဖတ္ေတာက္ပစ္ျခင္းကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ၾကေသးသည္။ ထုိ႔ျပင္ ၎တုိ႔သတ္လုိက္သူမ်ား၏ အေလာင္းမ်ားအား တစ္စစီျဖစ္ေအာင္ ျဖတ္ေတာက္ရာတြင္လည္း ထုိမူးယစ္ဂုိးဏ္မ်ားက ေက်ာ္ၾကားၿပီး၊ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ၎တုိ႔အား မလြန္ဆန္ႏုိင္ေစရန္ သတ္ျဖတ္ထားသူမ်ား၏ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပုိင္းမ်ားအား ေတာင္လုိပံုကာ ျပသတာမ်ိဳးေတြလည္း လုပ္ေလသည္။ ၎တုိ႔၏ ပံုမွန္ပစ္မွတ္ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ထုိ႔ျပင္ ထုိမူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားမွာ ၎တုိ႔၏ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားကုိ ထင္ထင္ရွားရွားျပသရန္အတြက္ ISIL ကဲ့သုိ႔ ဆုိရွယ္မီဒီယာမ်ားကုိလည္း အသံုးျပဳၾကေလသည္။

    ၎တုိ႔မွာ ကေလးစစ္သားမ်ားကုိလည္း စုေဆာင္းၾကသည္။ အသက္ ၁၁ ႏွစ္ အရြယ္သာရွိေသာ ကေလးမ်ားအား လူသတ္သမားမ်ားအျဖစ္ ပံုသြင္းၾကၿပီး မကၠဆီကုိ စစ္တပ္ႏွင့္ တုိက္ခုိက္ရာတြင္ အေသခံရန္ လႊတ္ၾကေလသည္။ ႏုိင္ငံရပ္ျခားသုိ႔ မူးယစ္ေဆး၀ါး ေမွာင္ခုိကူးသည့္ေနရာတြင္ သံုးရန္၊ ဒါမွမဟုတ္ ျပည့္တန္ဆာမ်ားအျဖစ္ အသံုးခ်ရန္အတြက္လည္း ထုိမူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားက ကေလးရာေပါင္းမ်ားစြာကုိ ႏွစ္စဥ္ ျပန္ေပးဆြဲၾကသည္။ ထုိ႔ျပင္ ကေလးမ်ားကုိသတ္ၿပီး ကုိယ္လက္အဂၤါအစိတ္အပုိင္းမ်ားအား ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္တြင္ ေရာင္းခ်တာမ်ိဳးေတြအထိ လုပ္ၾကေလသည္။

    ထုိလုပ္ရပ္မ်ားအား ႏွိမ္နင္းရန္ တုိက္တြန္းေဆာ္ၾသၾကသူမ်ားမွာ အသတ္ခံၾကရသည္။ မကၠဆီကုိမွ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ား၏ ရက္စက္ယုတ္မာမႈမ်ားကုိ ႏွိမ္နင္းရန္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည့္ အီဂြာလာၿမိဳ႕ ပညာေရးတကၠသုိလ္တစ္ခုမွ ေက်ာင္းသား ၄၃ ေယာက္ကုိ ၿပီးခဲ့သည့္ စက္တင္ဘာလက ေဒသခံရတပ္ဖြဲ႕၏ အကူအညီႏွင့္အတူ မူးယစ္ရာဇာမ်ားက ျပန္ေပးဆြဲခဲ့သည္။

    ျပန္ေပးဆြဲခံရေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ ရွာေဖြရာတြင္ေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပုိင္းမ်ားအား တစ္စစီျဖတ္ေတာက္ၿပီး မီး႐ႈိ႕ကာ ျမႇဳပ္ႏွံထားသည့္ ေနရာမ်ား ကုိသာ ေတြ႕ခဲ့ရေလ၏။ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပုိင္းမ်ားဟာ ဆုိးဆုိးရြားရြား ပ်က္ဆီးေနတာေၾကာင့္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ႐ုပ္ႂကြင္းေတြလား ဆုိသည္ကုိပင္ အတည္မျပဳႏုိင္ေတာ့။

     ISIL ၏ ေခါင္းျဖတ္သတ္မႈ အတြက္ ယမ္းပံုမီးက်ျဖစ္ျခင္းအား သံသယျဖစ္စရာမရွိ။ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားက ဖမ္းဆီးရမိသူမ်ားအား ႏွိပ္စက္သည္။ ခႏၶာကုိယ္ကုိ တစ္စစီျဖတ္ေတာက္ပစ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ခ်က္ျပဳတ္သည္။ ကုိယ္တုိင္စားျခင္း ဒါမွမဟုတ္ ေခြးကုိေကၽြးျခင္းလည္း ျဖစ္ႏုိင္ေလ၏။

    အစၥလာမ့္မစ္ စစ္ေသြးႂကြမ်ားက ဂ်ာနယ္လစ္ လက္တစ္ဆုပ္စာကုိ သတ္ေနခ်ိန္တြင္ မကၠဆီကုိ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားက ၎တုိ႔၏ လုပ္ရပ္မ်ား၊ မကၠဆီကုိ အစုိးရ အရာရွိမ်ားႏွင့္ ေပါင္းစားမႈမ်ားကုိ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားအား ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွစ၍ သတ္လာခဲ့သည္မွာ ၅၇ ေယာက္ေတာင္ရွိခဲ့ေခ်ၿပီ။ မကၠဆီကုိ မီဒီယာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ေျခာက္လွန္႔မႈမ်ား၊ လာဘ္ထုိးမႈေတြေၾကာင့္ ထုိအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ သိသိသာသာပင္ ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့ၾကသည္။

    ဒါတြင္မကေသး။ ထုိကဲ့သုိ႔ ဆင္ဆာပိတ္ထားေသာ ရက္စက္ယုတ္မွာမႈမ်ားမွာ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ မီဒီယာမ်ား၏အလြန္ကုိ ေရာက္ရွိလာၿပီး အင္တာနက္တြင္ ၎တုိ႔အေၾကာင္း ေ၀ဖန္ေသာ သာမန္လူမ်ားကိုေတာင္မွ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားက အလြတ္မေပးပဲ ရွာေဖြဖမ္းဆီးကာ သတ္ပစ္တာမ်ိဳးေတြ လုပ္သည္။ အမ်ားျပည္သူမ်ား ျမင္ေစရန္ ၿမိဳ႕တြင္းရွိ ရင္ျပင္မ်ားတြင္ ကုိယ္လံုးတီး အေလာင္းမ်ား၊ ျဖတ္ေတာက္ထားေသာ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပုိင္းမ်ားအား ႀကိဳးခ်ည္ျပသတာမ်ိဳးေတြ အထိ လုပ္လာၾကေလသည္။

    သုိ႔ရာတြင္ ဆမ္ဟားရစ္လုိ ပညာတတ္ လူတန္းစားမ်ားက မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ား ဂ်ာနယ္လစ္ ဒါဇင္ေပါင္းမ်ားစြာကုိ သတ္ပစ္ျခင္း၊ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ေပါင္းထားျခင္း စတာေတြထက္ မုန္းတီးေရး လုပ္ရပ္မ်ားအား တုန္႔ျပန္ေသာ မြတ္စလင္မ်ား၏ ဆႏၵျပမႈမ်ားကုိ ပုိၿပီး ယမ္းပံုမီးက် ျဖစ္ေနၾကေလ၏။

    ISIL က ယာဇီဒီ အမ်ိဳးသမီး ၁၅၀၀ ခန႔္ကုိ ဖမ္း၍ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာေစာ္ကားမႈ၊ ကၽြန္အျဖစ္အသံုးခ်မႈမ်ား အတြက္ အေနာက္တုိင္း ႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္မွသူမ်ားမွာ မေက်ႏုိင္မခ်မ္းႏုိင္ ျဖစ္ၾကသည္။ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ား၏ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား ဖမ္းဆီးမႈ၊ ေမွာင္ခုိ ကုန္ကူးမႈမ်ားကေတာ့ ISIL ၏ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားကိုပင္ ေသးႏုပ္ သြားေစေလသည္။
    မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားမွာ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ မကၠဆီကုိႏုိင္ငံသားမ်ားအား ၎တုိ႔၏ မ်ားျပားေသာ အသင္းအမ်ားအတြက္ ကၽြန္အျဖစ္ အသံုးခ်ၾကသည္။ ထုိ႔ျပင္ မုဒိမ္းက်င့္ျခင္းကုိလည္း စစ္ပြဲ၏ လက္နက္အျဖစ္ စနစ္တက်ပင္ အသံုးခ်ၾကေလ၏။

    အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားမ်ားအေပၚ ISIL ၏ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားကို အေမရိကန္မီဒီယာမ်ားက စန္းတင္ေဖာ္ျပၾကသည္။ ယခုႏွစ္ေႏြရာသီတြင္ ISIL မွာ အေမရိကန္ႏွစ္ဦးအား ေခါင္းျဖတ္ သတ္ျပခဲ့ၿပီး ေနာက္တစ္ဦးကုိလည္း ထုိကဲ့သုိ႔ သတ္ပစ္မည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ထားသည္။ ထုိ႔အျပင္ အေမရိကန္ မရိန္းစစ္သားတစ္ဦးမွာ ထုိအဖြဲ႕အား ခုခံရင္း ေသရရွာသည္။

    အျခားတစ္ဖက္မွာေတာ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အတြင္း မကၠဆီကုိမူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားမွာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ၂၉၃ ေယာက္ကုိ သတ္ပစ္ခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ မကၠဆီကုိရွိ အေမရိကန္ ေကာင္စစ္၀န္႐ံုးကုိလည္း တုိက္ခုိက္ခဲ့ေလသည္။ ISIL ၏ ေခါင္းျဖတ္သတ္မႈ အတြက္ ယမ္းပံုမီးက်ျဖစ္ျခင္းအား သံသယျဖစ္စရာမရွိ။ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားက ဖမ္းဆီးရမိသူမ်ားအား ႏွိပ္စက္သည္။ ခႏၶာကုိယ္ကုိ တစ္စစီျဖတ္ေတာက္ပစ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ခ်က္ျပဳတ္သည္။ ကုိယ္တုိင္စားျခင္း ဒါမွမဟုတ္ ေခြးကုိေကၽြးျခင္းလည္း ျဖစ္ႏုိင္ေလ၏။

    မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ား၏ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈမ်ားမွာ မကၠဆီကုိနယ္နမိတ္ကုိပါ ေက်ာ္လြန္လာသည္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အတြင္း အေမရိကန္တြင္ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ား၏ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္သူ ၅၇၀၀ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၁ တုိက္ခုိက္မႈတြင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ၂၃၄၉ ဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။ အေမရိကန္တုိ႔၏ က်ဴးေက်ာ္စစ္အတြင္း အာဖဂန္၌ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ၂၃၄၉ ဦးႏွင့္ အီရတ္၌ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ၄၄၈၇ ဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။ ေလးႏွစ္အတြင္း မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားေၾကာင့္ စက္တင္ဘာ ၁၁ ႏွင့္ အီရတ္၊ အာဖဂန္ စစ္ပြဲမ်ားအတြင္း ေသဆံုးသူမ်ားထက္ပုိေသာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားမ်ား ေသဆံုးခဲ့ရေလသည္။

    ISIL က အေမရိကန္၏ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ အမ်ိဳးသား လံုၿခံဳေရးကုိ ဆုိးဆုိးရြားရြား ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည္ဟု အုိဘားမားအစုိးရက ေကၽြးေက်ာ္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ထုိစစ္ေသြးႂကြမ်ားမွာ အေမရိကန္က ၎တုိ႔အား ပစ္မွတ္ထားတုိက္ခုိက္ေနသည့္ တုိင္ေအာင္ အီရတ္ႏွင့္ ဆီးရီးယားတုိ႔တြင္ နယ္ေျမမ်ား သိမ္းပုိက္ေရးတြက္သာ စိတ္၀င္စားေန၏။ ယခုအခ်ိန္တြင္ အေမရိကန္အား ပစ္မွတ္ထား တုိက္ခုိက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ ေဆာ္ၾသေနေသာ္လည္း ISIL ႏွင့္ပတ္သက္သည္ဟု ဖမ္းဆီးရမိသူမ်ားမွာ ႏုိင္ငံအတြင္း တုိက္ခုိက္မႈမ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္ရန္ထက္ ႏုိင္ငံျခားသုိ႔ သြားေရာက္ပူးေပါင္းရန္ ႀကိဳးစားၾကသူမ်ားသာ ျဖစ္ေလ၏။ ISIL မွာ ဖမ္းဆီးထားေသာ အေမရိကန္ ဓားစားခံမ်ားကို လူသိရွင္ၾကား သတ္ျပကာ အေမရိကန္စစ္တပ္ကုိ စိတ္ေျခာက္ျခားေအာင္လုပ္ရန္သာ ၎တုိ႔၏ အဓိကပစ္မွတ္ျဖစ္ေလသည္။

    တစ္ကယ္ေတာ့ အေမရိကန္ ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိမ်ားကပင္ ISIL မွာ အေမရိကန္ေျမအတြက္ သိသာေသာၿခိမ္းေျခာက္မႈ မရွိဟု ၀န္ခံခဲ့ေလသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ေတာ့ ၎တုိ႔ မေျပာႏုိင္ၾက။

    မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားမွာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ၃၀၀၀ အားစုေဆာင္းထားၿပီး အေမရိကန္ စစ္သားမ်ား၊ ဥေပေဒေရးရာ၀န္ထန္းမ်ား၊ အရာရွိမ်ားအပါအ၀င္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား အမ်ားအျပားကုိလည္း ဆက္လက္စုေဆာင္းေန၏။ အေမရိကန္တြင္ ႐ႈပ္ေထြးအားေကာင္းသည့္ မူးယစ္ေဖာင္ေဒးရွင္းမ်ားကုိလည္း တုိးျမႇင့္ဖြဲ႕စည္းေနၿပီး အေမရိကန္ရွိ တရားမ၀င္ မူးယစ္ေဆး ကုန္သြယ္လုပ္ငန္း၏ ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ မကၠဆီကုိရွိ မူးယစ္ရာဇာမ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ ထားေလသည္။ ၎တုိ႔၏ အေရးပါေသာ ေအးဂ်င့္မ်ားမွာ အေမရိကန္ရွိ ၿမိဳ႕ျပေဒသ အားလံုးလုိလုိတြင္ ရွွိ၏။ ISIL အေနျဖင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အတြင္း ထုိအဆင့္အထိ ၀င္ေရာက္ႏုိင္သည္ဟု တိတိက်က်ေဖာ္ျပႏုိင္ျခင္းမ်ိဳး မရွိေပ။

    ဘာ့ေၾကာင့္လဲ?

    အေမရိကန္၏ ISIL ဆန္႔က်င္ေရးက ၎တုိ႔၏ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈမ်ားႏွင့္ အေမရိကန္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ႏုိင္မႈတုိ႔ အတြက္ေၾကာင့္ မဟုတ္သည္မွာ ရွင္းေနသည္။ အကယ္၍ ဤအေၾကာင္း အရင္းမ်ားကသာ ISIL ဆန္႔က်င္ေရးအတြက္ အဓိကျဖစ္ေနလွ်င္ အေမရိကန္ျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားအား ပုိ၍ေၾကာက္ၾကေပမည္။ မကၠဆီကုိရွိ Sinaloa မူးယစ္ဂုိဏ္းအား သုတ္သင္ပစ္ရန္ႏုိင္ငံ ၅၀ ခန္႔ကုိ စည္း႐ံုးလႈံ႕ေဆာ္ျခင္းထက္ အေမရိကန္အေနျဖင့္ ထုိမူးယစ္ဂုိဏ္းအား ကာကြယ္ျခင္း၊ ၎တုိ႔၏ ၿပိဳင္ဘက္မ်ားကုိ ေခ်မႈန္းကာ ကူညီေပးျခင္း သုိ႔တည္းမဟုတ္ အေမရိကန္အတြင္းသုိ႔ မူးယစ္ေဆးမ်ား သြင္းခြင့္ေပးျခင္းတုိ႔ကုိ သာလွ်င္ ေဆာင္ရြက္ေပလိ့မ္မည္။

    မတူညီမႈမ်ား ရွိလင့္ကစား ISIL အဖြဲ႕မွာ ႏိုင္ငံတကာတြင္ ဥပေဒႏွင့္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ႀကီး ဆန္႔က်င္ေနေသာ အယူအဆတစ္ခုတြင္ စုစည္းထားၿပီး၊  မကၠဆီကုိရွိ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားမွာ ေငြးေၾကးရယူလုိမႈတစ္ခုတည္းအတြက္ ဦးစားေပးထားေသာေၾကာင့္ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားမွာ ISIL ထက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ နည္းပါးသည္ဟု အခ်ိဳ႕က ေစာဒကတက္ေကာင္းတက္ၾကမည္။ သုိ႔ေသာ္ ထုိယူဆက္ခ်က္မွာ မမွန္ေပ။

    မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားမွာ အၾကမ္းဖက္မႈကုိ ၎တုိ႔ အယူ၀ါဒ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုအျဖစ္ က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ေလ၏။ ထုိအယူ၀ါဒမွာ မရဏကုိးကြယ္မႈအေပၚ ဦးတည္ထားၿပီး အလြန္ ပညာရပ္ဆန္သည္။ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားမွာ ၎တုိ႔အယူ၀ါဒ တည္တံ့ခုိင္ၿမဲေစရန္ မကၠဆီကုိတစ္၀ွမ္းတြင္ ဘုရားေက်ာင္းမ်ားတည္ေဆာက္ကာ ေထာက္ပံ့ေပးသည္။

    Knights Templar ဟု အမည္ရသည့္ မူးယစ္ဂုိဏ္းတစ္ခုမွာမူ ၎တို႔၏ ေခါင္းေဆာင္ ေသဆံုး သြားျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္ ၀င္စားျခင္းကုိပင္ ဂုဏ္ယူေျပာဆုိၾက၏။ မူးယစ္ဂုိဏ္းသား တစ္ဦးဦး ေသဆံုးသြားသည့္ အခါ ခမ္းနားေသာ သခ်ႋဳင္းအုတ္ဂူျဖင့္ သၿဂႋဳဟ္ၾကသည္။ အာဇာနည္မ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားေသာ သီခ်င္းမ်ားကုိ အမွတ္တရ သီဆုိေပးၾကသည္။ ၎တုိ႔၏ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မ်ား အတြင္း အျမတ္ထြက္ခဲ့သည္မ်ားကုိ ဂုဏ္ျပဳေျပာဆုိၾကေလသည္။

    ၎တုိ႔အဖြဲ႕၀င္အမ်ားစုမွာ ထုိအာဇာနည္မ်ားအား လက္တင္ အေမရိကကို အျမတ္ထုတ္ေနေသာ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒကုိ ခုခံရင္း၊ ထုိဥပေဒကုိ အသံုးျပဳေသာ တာ၀န္မဲ့သည့္ အစုိးရအား တုိက္ခုိက္ရင္း ေသဆံုးသြားသည့္ သူရဲေကာင္းမ်ား အျဖစ္ ႐ႈျမင္ၾကသည္။ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ားမွာ ၎တုိ႔၏ အခန္းက႑ကုိ တုိင္းျပည္အား အုပ္ခ်ဳပ္မႈအတြင္း အစုိးရ၏ က်႐ံႈးမႈအတြက္ ျပန္လည္ ဖာေထးေပးသူမ်ားအျဖစ္ ႐ႈျမင္ၾကေလသည္။

    ခရစ္ယာန္ ကက္သလစ္၀ါဒမွ ဆင္းသက္လာသည့္ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ား၏ က်မ္းစာမွာ အေမရိကန္ႏွင့္ အေမရိကအလယ္ပုိင္းတြင္ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ပင္ ေဖာက္ထြင္း ၀င္ေရာက္လာသည္။

    ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွစြာပင္ အေမရိကန္ျပည္သူမ်ားက အစၥလာမ္သာသနာအား မႈိးခ်ိဳးျမႇစ္ခ်ိဳးေျပာေနၿပီး အေမရိကန္အစုိးရကလည္း ႏုိင္ငံရပ္ျခားတြင္ အာရပ္ႏွင့္ မြတ္စလင္မ်ားကို သတ္ေနေသာၾကာင့္ မူးယစ္ဂုိဏ္းမ်ား၏ အလြန္႔အလြန္ဆိုးရြားသည့္ အဆုိပါ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားအား ထိထိေရာက္ေရာက္တုံ႔ျပန္ရန္ စီမံႏုိင္ျခင္းမရွိ။ ေသခ်ာတာ တစ္ခုကေတာ့ ISIL အား အေမရိကန္က စိတ္စြဲေနျခင္းမွာ အျခားေသာ လက္ေတြ႕က်သည့္ အေျခခံအေၾကာင္းအရာမ်ားထက္ အစၥလာမ္ေၾကာက္ေရာဂါေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ေနေပေတာ့သည္။

    (ဤေဆာင္းပါးေရးသူ Musa al-Gharbi မွာ အရီဇုိးနားတကၠသုိလ္ အစုိးရႏွင့္ ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈဌာနမွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးတစ္ဦးျဖစ္သည္။ )

    America Aljazeera မွတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္ Mexican drug cartels are worse than ISIL ေဆာင္းပါးကို  ေလးေမာင္ (M-Media) မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ဘာသာျပန္ဆိုသည္။

  • မန္စီးတီး႐ံႈး၊ အာဆင္နယ္ကံေကာင္းခဲ့ၿပီး လီဗာပူးလ္တုိ႔ သေရက်ခဲ့သည့္ EPL ပြဲစဥ္ ၉ စေနေန႔ည ပြဲမ်ား

    မန္စီးတီး႐ံႈး၊ အာဆင္နယ္ကံေကာင္းခဲ့ၿပီး လီဗာပူးလ္တုိ႔ သေရက်ခဲ့သည့္ EPL ပြဲစဥ္ ၉ စေနေန႔ည ပြဲမ်ား

    ေအာက္တိုဘာ ၂၆၊ ၂၀၁၄
    M-Media

    – ပရီးမီးယားလိဂ္ ပြဲစဥ္ ၉ ရဲ႕ ၆ ပြဲကုိ မေန႔ညက ကစားခဲ့ၿပီး မန္စီးတီးတုိ႔ အေ၀းကြင္းမွာ ႐ံႈးခဲ့ကာ၊ လီဗာပူးလ္ကေတာ့ သေရက်ခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏွစ္မွာ ကစားပံုေကာင္းလာတဲ့ ေဆာက္သက္တမ္တုိ႔ မေန႔ကပြဲမွာလည္း အႏုိင္ ၃ မွတ္ရခဲ့ၿပီး၊ အာဆင္နယ္ကေတာ့ ၿပိဳင္ဘက္ ေနာက္တန္းကေပးတဲ့ လက္ေဆာင္ဂုိးေတြနဲ႔ အေ၀းကြင္းမွာ ၃ မွတ္ေသခ်ာခဲ့ပါတယ္။ ေရာဂ်ာရဲ႕ လီဗာပူးလ္ကေတာ့ အိမ္ကြင္းမွာ သေရနဲ႔သာ ေက်နပ္ခဲ့ရပါတယ္။
    3333
    အေစာဆံုးကစားခဲ့တဲ့ မန္စီးတီးပြဲမွာ အိမ္ရွင္၀က္စ္ဟမ္းတုိ႔ ကစားပံုေကာင္းခဲ့ပါတယ္။ အိမ္ရွင္အသင္းရဲ႕ အတင္း၀င္အတင္းဖ်က္ကစားပံုးကုိ မန္စီးတီးတုိ႔ မယွဥ္ႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ပဲ အမဲလ္ဖီတာႏုိရဲ႕ ၂၁ မိနစ္ဂုိးနဲ႔ ဒီယာဖရာ ဆာခုိရဲ႕ ၇၅ မိနစ္ဂုိးေတြကုိ မန္စီးတီးတုိ႔ ခြင့္ျပဳခဲ့ရတာပါ။ ၇၇ မိနစ္မွာ ေဆးလ္ဗားက ေခ်ပဂုိးတစ္ဂုိး ျပန္သြင္းခဲ့ၿပီး ေနာက္ပုိင္း မိနစ္ေတြမွာ ေခ်ပဂုိးရဖုိ႔ မန္စီးတီးတုိ႔ တရစပ္တုိက္စစ္ဆင္ခဲ့ေပမယ့္ ၀က္စ္ဟမ္းေနာက္တန္းက အေကာင္းဆံုး ျဖတ္ထုတ္ကာကြယ္ႏုိင္ခဲ့တာေၾကာင့္ အိမ္ကြင္းမွာ ၃ မွတ္ ေသခ်ာခဲ့ပါတယ္။
    1111
    ခ်န္ပီယံလိဂ္မွာ ေနာက္ဆံုးမိနစ္ဂုိးေတြနဲ႔ အႏုိင္ရခဲ့တဲ့အာဆင္နယ္ ဆန္းဒါးလန္းနဲ႔ အေ၀းကြင္းပြဲစဥ္မွာလည္း အိမ္ရွင္အသင္းရဲ႕ ေနာက္တန္းအမွားေတြကတစ္ဆင့္ ဂုိး ၂ ဂုိးရခဲ့ၿပီး အႏုိင္ ၃ မွတ္ ရယူႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီဂုိးေတြကုိေတာ့ ဆန္းခ်က္စ္တစ္ေယာက္တည္းက သြင္းယူေပးခဲ့တာပါ။

    ၿပီးခဲ့တဲ့ တစ္ပတ္က ဆန္းဒါးလန္းကို ၈ ဂုိးျပတ္နဲ႔ အႏုိင္ရခဲ့တဲ့ ေဆာက္သက္တမ္တို႔ ဒီတစ္ပတ္မွာလည္း အိမ္ကြင္းမွာ စတုတ္ကုိ ဆာဒီယုိ မိန္းရဲ႕ ၃၃ မိနစ္မွာသြင္းတဲ့ တစ္လံုးတည္းေသာဂုိးနဲ႔ အႏုိင္ရခဲ့ပါတယ္။
    2222
    ဆြမ္ဆီးကလည္း ေျခစြမ္းျပေနတဲ့ တုိက္စစ္မွဴး ဘုိနီရဲ႕ ဂုိး ၂ ဂုိးနဲ႔ အိမ္ကြင္းမွာ လက္စတာကုိ အႏုိင္ရခဲ့ၿပီး၊ လီဗာပူးလ္ကေတာ့ အန္ဖီးလ္မွာ ကစားပံုေကာင္းခဲ့ကာ ဂုိးသြင္းခြင့္ တစ္ခ်ိဳ႕ရခဲ့ေပမယ့္ တုိက္စစ္မွဴးေတြ အသံုးမခ်ႏုိင္ခဲ့တာေၾကာင့္ ဟားလ္စီးတီးကို သေရနဲ႔သာ ေက်နပ္ခဲ့ရပါတယ္။

    ပြဲစဥ္ ၉ စေနေန႔ည ရလဒ္မ်ားကေတာ့ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါတယ္။

    ၀က္စ္ဟမ္း ၂-၁ မန္စီးတီး
    လီဗာပူးလ္ ၀-၀ ဟားလ္စီးတီး
    ေဆာက္သက္တမ္ ၁-၀ စတုတ္
    ဆန္းဒါးလန္း ၀-၂ အာဆင္နယ္
    ၀က္စ္ဘရြန္း ၂-၂ ခရစၥတယ္ပဲေလ့စ္
    ဆြမ္ဆီး ၂-၀ လက္စတာ

  • ကေနဒါ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ပစ္ခတ္မွဳအေပၚ ကေနဒါျပည္သူတို ့ ရင့္က်က္တဲ့ တုန္ ့ျပန္ခ်က္မ်ား

    ကေနဒါ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ပစ္ခတ္မွဳအေပၚ ကေနဒါျပည္သူတို ့ ရင့္က်က္တဲ့ တုန္ ့ျပန္ခ်က္မ်ား

    ေအာက္တိုဘာ ၂၆ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    gunman
    ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ ရက္ေန ့ ကေနဒါႏိုင္ငံ ျမိဳ ့ေတာ္ေအာ္တ၀ါမွာ အစၥလာမ္ဘာသာကို မႀကာခင္ကမွကူး ေျပာင္းထားတ ဲ့လူတစ္ေယာက္ရဲ ့ ေသနတ္နဲ ့ပစ္ခတ္ မွဳေႀကာင့္ ကေနဒ ါစစ္သားတစ္ဦး ေသဆံုးသြားခဲ့ရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ ေနာက္ပိုင္း ကေနဒါႏိုင္ငံသားေတြရဲ ့ တုန္ ့ျပန္မွဳေတြဟာ ကေနဒါႏိုင္ငံသားေတြရဲ ့ ရင့္က်က္မွဳ၊ သီးခံမွဳနဲ ့ လူမ်ိဳး ေပါင္းစံုခ်စ္ႀကည္မွဳ (multiculturalism) ကို ထုတ္ေဖာ္ျပသျခင္းျဖစ္ေႀကာင္း သံုးသပ္သူေတြကဆိုပါတယ္။

    မိုက္ကယ္ဆိုသူ လူငယ္တစ္ဦးရဲ ့ ေသနတ္နဲ့ ပစ္ခတ္တဲ့ သတင္း စတင္ေပၚေပါက္လာခ်ိန္မွာပဲ မိုက္ကယ္ဟာ အစၥလာမ္ဘာသာကို မႀကာခင္ကမွ ကူးေျပာင္းထားတဲ့လူျဖစ္ျပီး လူ ့လုပ္ရပ္ေႀကာင့္ ကေနဒါမွာရွိတဲ့ မြတ္စလင္ ေတြကို ပစ္မွတ္ မထားသင့္ေႀကာင္း၊ ဒီကိစၥကို အေႀကာင္းျပျပီး လက္ရွိ ေရွးရိုးစြဲ Conversative အစိုးရအေနနဲ ့ ကေနဒါျပည္သူတရပ္လံုးအေပၚ အေႀကာင္းရွာ ပိုမိုထိန္းခ်ဳပ္လာမွာကို လက္မခံသင့္ေႀကာင္း၊ အစိုးရအေနနဲ ့ လံု ျခံဳေရးဌာနေတြ ကို အာဏာပိုေပးျပီး ျပည္သူေတြရဲ ့ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ခ်ဳပ္ကိုင္လာမွာကို လက္မခံသင့္ေႀကာင္း  ေထာက္ျပႀကပါတယ္။

    ကေနဒါႏိုင္ငံရဲ ့ နာမည္ႀကီးသတင္းစာတစ္ေစာင္ျဖစ္တဲ့ The Toronto Star [1]  ကလည္း မွဳခင္းျဖစ္တဲ့ေန ့မွာပဲ အခုမွ ကေနဒါ လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီလိုပစ္ခတ္မွဳမ်ိဳးျဖစ္တာ မဟုတ္ပဲ အရင္ကလည္းျဖစ္ဖူးတဲ့အေႀကာင္း၊

    ၁၉၆၆ ခုႏွစ္က တိုရန္တိုျမိဳ ့သား တစ္ေယာက္က ေအာက္လြတ္ ေတာ္မွာ ဗံုးခြဲတိုက္ခိုက္ခဲ့ေႀကာင္း၊ အစိုးရအဖြဲ ့ကို ဗံုးခြဲဖို ့ႀကံစည္ေပမဲ့ ေစာလ်င္စြာ ဗံုးေပါက္သြားေႀကာင္း၊

    ၁၉၈၄ ခုႏွစ္က ေကြဘတ္ျပည္နယ္လြတ္ေတာ္မွာ ကေနဒါစစ္သားတစ္ဦးပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွဳေႀကာင့္ လူ ၃ ဦးေသဆံုးျပီး ၁၃ ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေႀကာင္း၊

    ၁၉၈၈ မွာ အယ္လ္ဘာတာျပည္နယ္လြတ္ေတာ္မွာ လူတစ္ဦးကလည္း ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ခဲ့ေႀကာင္း အခ်က္ က်က်ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

    ကေနဒါႏိုင္ငံရဲ ့ အႀကီးဆံုး ရုပ္ျမင္သံႀကားဌာန (Canadian Broadcasting Corporation – CBC) ဟာလည္း  သတင္းေႀကညာသူရဲ ့အျမင္ေတြ၊ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ေတြလံုး၀မပါပဲ၊ လူမ်ိဳးဘာသာတခုခုကို အျမင္မွားေစမဲ့ ထိရွလြယ္အေျပာအဆိုေတြ၊ မေသခ်ာပဲ ခန္ ့မွန္းေျပာဆို တာေတြ ေရွာင္ျပီး ေသနတ္ ပစ္ခတ္မွဳျဖစ္ေနစဥ္မွာပဲ အဲ့ဒီျဖစ္စဥ္ကို professional ဆန္စြာ၊ ဘက္လိုက္မွဳကင္းစြာ တိုက္ရိုက္ ထုတ္လြင့္ခဲ့တဲ့ အတြက္  အတုယူစရာ သတင္းဌာနအျဖစ္ ကမၻာ့ထိပ္တန္း သတင္းဌာန [2] ေတြရဲ   ဂုဏ္ျပဳခ်ီးက်ဴးတာကိုခံရပါတယ္။ Mother Jones [3] သတင္းစာမ်က္ႏွာမွာ CBC ရဲ ့ ထုတ္လြင့္မွဳဟာ အေမရိကန္ သတင္းဌာနေတြကို အရွက္ရေစတယ္ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ ့ ေဆာင္ပါးနဲ ့ အေမရိကန္သတင္းဌာနေတြရဲ ့ ဘက္လိုက္မွဳနဲ ့ CBC ရဲ ့ professional ဆန္မွဳကို ႏွိဳင္းယွဥ္ထားပါတယ္။

    သူ ့ရဲ ့လုပ္ရပ္ေႀကာင့္ ဘာသာတခုလံုးကို ျပစ္မွတ္မထားေအာင္ သူ ့ရဲ ့ရာဇ၀တ္မွဳကို ရာဇ၀တ္မွဳအေနနဲ ့ျမင္ ေအာင္ သူ ့ရဲ ့ ေနာက္ေႀကာင္းကို ျပည္သူေတြ နားလည္ေအာင္ တျခားသတင္းဌာနေတြက ခ်က္ခ်င္းေဖာ္ျပ ေပးႀကပါတယ္။ သူဟာ အစၥလာမ္ဘာသာကို မႀကာခင္ကမွ ကူးေျပာင္းလာတာ ျဖစ္တဲ့အေႀကာင္း၊ အရင္က ေကြဘတ္ျပည္နယ္နဲ ့ ဘရိတိရွ္ ကိုလံဘီယာ ျပည္နယ္ေတြမွာ ျပစ္မွဳက်ဴး လြန္ထားတဲ့ သမိုင္းေတြရွိေႀကာင္း၊ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲ ေရာင္း၀ယ္ျပီး ဘဏ္ဓားျပ တိုက္ဖူးတဲ့လူျဖစ္ေႀကာင္း၊ မိဘေတြက အိမ္ေထာင္ကြဲေနျပီး ဖခင္နဲ ့ သိပ္မေတြ ့ရသကဲ့သို ့ မိခင္ကလည္း အလုပ္မ်ားေႀကာင္း၊ မူးယစ္ေဆးက သူ ့ကို ေျပာင္းလဲေစခဲ့ေႀကာင္းနဲ ့ မူးယစ္ေဆးေႀကာင့္ စိတ္အေျပာင္းအလဲျမန္ေႀကာင္း ကေနဒါရဲ ့ေနာက္ထပ္ နာမည္ႀကီး The Globe and Mail သတင္းစာက ဆိုပါတယ္။
    ColdLake3
    အဲ့ဒီပစ္ခတ္မွဳေႀကာင့္ တခ်ိဳ ့ေနရာေတြမွာ မြတ္စလင္မ္ေတြအေပၚ အျမင္မွားမွဳတခ်ိဳ ့ရွိေပမဲ့ ကေနဒါျပည္သူ ေတြက ရင့္က်က္စြာ တုန္ ့ျပန္ႀကပါတယ္။ ဥပမာ အယ္လ္ဘာတာ ျပည္နယ္ ခိုလ္းလိခ္ (Cold Lake) ျမိဳ ့ငယ္ ေလးက ဗလီတလံုးဟာ ျပတင္းေပါက္ ခ်ိဳးဖ်က္ခံရျပီး သင္တို ့ေနရာျပန္ႀကဆိုျပီးေတာ့လည္း နံရံေဆးမွဳတ္ ခံခဲ့ပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းပဲ အဲ့ဒီျမိဳ ့က ျပည္သူေတြက အဲ့ဒီလုပ္ရပ္ကို ရွဳတ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ သိသိခ်င္း တစ္နာရီ အတြင္းမွာပဲ လူတခ်ိဳ ့က ေဆးေတြကို လာဖ်က္ေပး၊ ဗလီလာျပင္ေပးျပီး တခ်ိဳ ့က သူတို ့အိမ္မွာ “ဒါဟာ သင္တို ့အိမ္ (ႏိုင္ငံ)”၊ “သင့္အိမ္နီးခ်င္းေတြကို ခ်စ္ခင္ပါ” ဆိုတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ေထာင္ထားလိုက္ႀက ပါတယ္။

    ျမိဳ ့ခံတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ မက္ ေဒါေနက ခုလို ဗလီကို တိုက္ခိုက္တာဟာ အမ်ားစုဆႏၵမဟုတ္ေႀကာင္း အသိေပး ဖို ့ဆိုျပီး ပန္းေတြလာေပးပါတယ္။ သူက ခုလိုျဖစ္ရပ္ေႀကာင့္ ၀မ္းနည္းမိေႀကာင္း၊ အဲ့ဒီျမိဳ ့မွာရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြဟာ ျငိမ္းျငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေနထိုင္ သူေတြျဖစ္ေႀကာင္း၊ ေဒသခံေတြဟာ အစြန္းေရာက္၀ါဒနဲ ့ ဘာသာေရး ကြဲျပားတာကိုနားလည္ေႀကာင္း ဆိုပါတယ္။

    image

    ျမိဳ ့ေတာ္၀န္ကလည္း ဗလီဟာ အဲ့ဒီျမိဳ ့ရဲ ့အေရးႀကီးတဲ့ အစိတ္အပိုင္းတခုျဖစ္ျပီး ဗလီျပတင္းခ်ိဳးဖ်က္မွဳေႀကာင့္ စိတ္ပ်က္မိေႀကာင္း ေျပာပါတယ္။

    အဲ့ဒီျမိဳ ့မွာရွိတဲ့ ကေနဒါ စစ္သားေတြကလည္း ဗလီကုိ ဆက္သြယ္ျပီး အားေပးစကားေျပာေႀကာင္း ဗလီ ဘုတ္အဖြဲ ့၀င္တစ္ဦးက ဆိုပါတယ္။

    ref:

    1.  http://www.thestar.com/news/canada/2014/10/22/ottawa_attack_threatens_to_panic_canadians_walkom.html  2.http://jpress.journalism.ryerson.ca/jsource/around-the-world-canadian-coverage-praised-by-international-media/
    3.  http://www.motherjones.com/mixed-media/2014/10/cbc-ottawa-shootings-cable-news
    4.  http://www.cbc.ca/m/news/canada/edmonton/town-rallies-around-vandalized-cold-lake-mosque-1.2811968