News @ M-Media

Author: Ko Lay

  • ကမၻာ့ကူးစက္ေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕သုိ႔ ကာတာက ကန္ေဒၚလာ ၁၀ သန္း လွဴဒါန္း

    ကမၻာ့ကူးစက္ေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕သုိ႔ ကာတာက ကန္ေဒၚလာ ၁၀ သန္း လွဴဒါန္း

    စက္တင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    qatur

    – ေအအိုင္ဒီအက္စ္၊ တီဘီေရာဂါႏွင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရးဆုိင္ရာ ကမၻာ့ရံပုံေငြအဖြဲ႕သို႔ ကာတာႏုိင္ငံက ကန္ေဒၚလာ ၁၀ သန္း လွဴဒါန္းခဲ့ၿပီး ထုိအဖြဲ႕သုိ႔ ကာတာ၏ ပထမဆုံးအႀကိမ္ လွဴဒါန္းမႈလည္း ျဖစ္သည္။

    လွဴဒါန္းမႈကုိ ကာတာ လူထုက်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ဟာနန္ အလ္-ကူေ၀ရီက ကေနဒါတြင္ မၾကာေသးမီက က်င္းပခဲ့သည့္ ၎ရံပုံေငြအဖြဲ႕၏ ႏွစ္ပတ္လည္ညီလာခံ၌ ေၾကျငာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    “အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသက ဒုကၡသည္ေတြနဲ႕ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူေတြအတြက္ တီဘီေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရးနဲ႕ အျခား က်န္းမာေရးအကူအညီေတြ ေထာက္ပ့ံေပးဖုိ႕က ကာတာအတြက္ ဦးစားေပးလုပ္ရမယ့္ အရာတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာ အလ္-ကူေ၀ရီက ေျပာသည္။

    ေအအိုင္ဒီအက္စ္၊ တီဘီေရာဂါႏွင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရးဆုိင္ရာ ကမၻာ့ရံပုံေငြအဖြဲ႕ကို ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ထာင္ခဲ့ၿပီး အစုိးရမ်ား၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ သီးသန္႕အလွဴရွင္မ်ားအေနျဖင့္ အဆုိပါ ကူးစက္ေရာဂါႀကီး သုံးခုအား အတူလက္တြဲတုိက္ဖ်က္ရန္ ရည္ရြယ္ျခင္းျဖစ္သည္။

    ထိုအဖြဲ႕မွာ အီရတ္၊ ေဂ်ာ္ဒန္၊ လက္ဘႏြန္၊ ပါလက္စတိုင္း၊ ဆီးရီးယားႏွင့္ ယီမင္တုိ႔ရွိ ဒုကၡသည္မ်ား၊ ျပည္တြင္း အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပသူမ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ ကေလးငယ္မ်ားအပါအ၀င္ အျခား ထိခုိက္ခံစားလြယ္သည့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ HIV၊ တီဘီ၊ ငွက္ဖ်ားေရာဂါမ်ား တုိက္ဖ်က္ေရး အစီအစဥ္မ်ားကုိ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးေနသည္။

    Ref; IINA

  • သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အား ထိန္းသိန္းရန္ ေမာ္႐ုိကုိတြင္ ‘အစိမ္းေရာင္ဗလီ’ စီမံကိန္း စတင္

    သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အား ထိန္းသိန္းရန္ ေမာ္႐ုိကုိတြင္ ‘အစိမ္းေရာင္ဗလီ’ စီမံကိန္း စတင္

    စက္တင္ဘာ ၂၀၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    mosque

    – ႏုိင္ငံအတြင္း သန္႔ရွင္းေသာစြမ္းအင္အသံုးျပဳႏုိင္ေရး အရွိန္ျမႇင့္ရန္ ရည္ရြယ္သည့္ေနျဖင့္ ေမာ္႐ုိကုိက ‘အစိမ္းေရာင္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္’ စီမံကိန္းကုိ စတင္ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ မတ္လအေရာက္တြင္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ေပါင္း ၆၀၀ ၌ ျပန္ျပည့္ၿဖိဳးၿမဲစြမ္းအင္ အသံုးျပဳႏုိင္ရန္ ရည္မွန္းထားသည္။

    ထုိအစီအစဥ္အတြင္း ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားတြင္ မီးစားသက္သာသည့္ LED မီးမ်ား၊ ေရေႏြးေငြ႕သံုး အပူေပးစက္မ်ား၊ ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္မွ လွ်ပ္စစ္ထုတ္ေပးႏုိင္သည့္ ဆုိလာျပားမ်ား တပ္ဆင္ျခင္းတုိ႔ ပါ၀င္မည္ျဖစ္ၿပီး ယခုႏွစ္ကုန္တြင္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ေပါင္း ၁၀၀ တြင္ အၿပီးအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ရန္ ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္သည္။

    ေမာ္႐ုိကို အစၥလာမ့္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနမွာ ဂ်ာမနီအစုိးရႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ အဆုိပါ စီမံကိန္းအတြက္ ကနဦး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မည္ျဖစ္သည္။

    “အစိမ္းေရာင္စြမ္းအင္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အသိပညာေပးခ်င္သလုိ၊ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ေတြဟာ ေမာ္႐ုိကုိလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ အေရးပါတဲ့ စင္တာေတြလည္း ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီေနရာေတြဟာ ျပည့္ၿဖိဳးၿမဲစြမ္းအင္ေတြနဲ႔ အကုန္အက်မမ်ားဘဲ အလုပ္ျဖစ္တဲ့ စြမ္းအင္ေတြဟာ ဘာ့ေၾကာင့္ နည္းလမ္းေကာင္းျဖစ္တယ္ဆုိတာအပါအ၀င္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက ကိစၥအားလံုးကုိ ျပည္သူေတြက အျမင္ခ်င္းဖလွယ္ၾကတဲ့ ေနရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု စီမံကိန္းအႀကီးအကဲ ဂ်န္ ခရစၥတုိဖီ ကန္ဇီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အာဖရိကတြင္ ေလစြမ္းအား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔အသံုးျပဳေနျခင္း၊ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ဆဟာရသဲကႏၱာရတြင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည့္ အႀကီးက်ယ္ဆံုး ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္စီမံကိန္း ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း စသည့္ ႀကီးမားေသာစီမံကိန္းမ်ားျဖင့္ ေမာ္႐ုိကုိႏိုင္ငံမွာ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈအား တြန္းလွန္ရာတြင္ ေဒသတြင္း ထိပ္တန္းႏုိင္ငံျဖစ္ ရပ္တည္ေနသည္။

    ယခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလတြင္လည္း ၿမိဳ႕ေတာ္ မရာကက္ခ်္တြင္ COP22 ရာသီဥတုဆုိင္ရာ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းကုိ က်င္းပသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ပဲရစ္ရာသီဥတုဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ကုိ အေကာင္အထည္ေပၚရန္အတြက္ ျပင္ဆင္မႈမ်ားအေၾကာင္းကုိ ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္သည္။

    ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ‘ရာသီဥတုေျပာင္းလဲျခင္းဆုိင္ရာ အစၥလာမ့္ေၾကျငာခ်က္’ မေပၚထြက္ခင္ေလးမွာပင္ ႏုိင္ငံ၏ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီး ဟစ္က္မာ အလ္-ေဟတီက သန္႔ရွင္းေသာစြမ္းအင္ေရးရာ ကိစၥတြင္ ဘာသာတရားက ႀကီးမားသည့္ အေထာက္အကူျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ ႐ုိးရာယဥ္ေက်းမႈဘက္ကုိ ျပန္လွည့္ဖုိ႔၊ ကမၻာႀကီးရဲ႕ အေရးႀကီးမႈနဲ႔ယွဥ္ရင္ မိမိတုိ႔ဟာ ဘာမွမေျပာပေလာက္ဘူးဆုိတာကုိ ျပန္လည္အမွတ္ရေစဖုိ႔ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ကမၻာႀကီးကုိ ကၽြန္မတုိ႔ ကာကြယ္ဖုိ႔ လုိအပ္ၿပီး အဲဒီလုိလုပ္ျခင္းဟာ လူသားထုကုိ ကယ္တင္ရာလည္း ေရာက္ပါတယ္”

    အစိမ္းေရာင္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားတြင္ အသံုးျပဳရန္ စီစဥ္ထားသည့္ နည္းပညာမ်ားမွာ အမ်ားျပည္သူႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ အေဆာက္အဦးမ်ား၊ လူေနအိမ္ရာမ်ားတြင္လည္း တပ္ဆင္အသံုးျပဳႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ အသံုးျပဳမည့္ နည္းပညာမ်ားကုိ ဂ်ာမနီက ေထာက္ပံ့မည္ျဖစ္သည္။

    က်ား၊ မ တန္းတူညီမွ်ေရးကုိ ေဖာ္ေဆာင္သည့္အေနျဖင့္ ထုိစီမံကိန္းတြင္ အမ်ိဳးသမီး ပညာရွင္မ်ား၊ ေရွ႕ေဆာင္အီမာမ္မ်ားလည္း အခ်ိဳးက် ပါ၀င္မည္ျဖစ္ၿပီး မၾကာေသးမီက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ေဟာျပာတင္ျပမႈမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီး ၄ ပံု ၁ ပံုအထိ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။

    ထုိစီမံကိန္းေၾကာင့္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ား၏ လွ်ပ္စစ္သံုးစြဲမႈကုိ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။

    ပထမဆံုးအေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ ၁၀၀ မွာ လူေနထူထပ္သည့္ ေနရာမ်ားမွ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ား ျဖစ္မည္ျဖစ္ၿပီး၊ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ေပါင္း ၁၅၀၀၀ ခန္႔ ရွိသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ေမာ္႐ုိကုိ၏ အစိမ္းေရာင္စြမ္းအင္စီမံခ်က္မွာ ေအာင္ျမင္ဖြယ္ရွိေနသည္။

    Ref: theguardian

  • နယူးေယာက္ေပါက္ကြဲမႈအတြက္ သံသယရွိသူကုိ ဖမ္းမိၿပီ

    နယူးေယာက္ေပါက္ကြဲမႈအတြက္ သံသယရွိသူကုိ ဖမ္းမိၿပီ

    စက္တင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    ny

    – နယူးေယာက္တြင္ စေနေန႔က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေပါက္ကြဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ သံသယရွိသူ အဟ္မဒ္ ခန္း ရာဟာမီ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည္ဟု နယူးဂ်ာစီ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ေျပာၾကားလုိက္သည္။

    အသက္ ၂၈ ႏွစ္အရြယ္ရွိ ၎မွာ နယူးဂ်ာစီျပည္နယ္ရွိ အဲလိဇဘက္ၿမိဳ႕တြင္ ေနထုိင္သူျဖစ္ၿပီး မဖမ္းဆီးႏုိင္ခင္ ပစ္ခတ္မႈျဖစ္ပြားေသာေၾကာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ ၂ ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္ဟု အဲလိဇဘက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ခရစ္ ေဘာလ္ေ၀့ဂ်္က ဆုိသည္။ အမည္မေဖာ္လုိသူ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္တစ္ဦး၏ အဆုိအရ ဒဏ္ရာရရွိသူမ်ားမွာ အသက္အႏၱရာယ္ စုိးရိမ္ရျခင္းမရွိ သိရသည္။

    စေနေန႔က နယူးေယာက္ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္ မန္ဟက္တန္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေပါက္ကြဲမႈအျပင္ နယူးဂ်ာဆီျပည္နယ္တြင္လည္း ေဖာက္ခြဲေရးပစၥည္းမ်ားကုိ ေတြ႕ရွိခဲ့ရၿပီးေနာက္ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ရာဟာမီကုိ သံသယရွိသူအျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ ရွာေဖြခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    ၎အျပင္ တုိထုိက္ခုိက္မႈတြင္ ေနာက္ထပ္ပါ၀င္သူမ်ား ရွိမည္ဟု တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ယူဆေနသည္။

    Ref : Aljazeera

  • မိမိတုိ႔ႏုိင္ငံသား ကမၻာ့လွည့္ခရီးသြားအား အစၥေရးက သတ္ျဖတ္မႈ ေဂ်ာ္ဒန္႐ႈတ္ခ်

    မိမိတုိ႔ႏုိင္ငံသား ကမၻာ့လွည့္ခရီးသြားအား အစၥေရးက သတ္ျဖတ္မႈ ေဂ်ာ္ဒန္႐ႈတ္ခ်

    စက္တင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    jordan

    – ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္ရွိ ေဂ်႐ုစလင္ၿမိဳ႕ေဟာင္းအတြင္း ေဂ်ာ္ဒန္ႏုိင္ငံသားတစ္ဦးကို အစၥေရးက ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ပစ္သတ္ခဲ့မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဂ်ာ္ဒန္ ႏုိင္ငံျခားေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားအေရးဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီးဌာနက အစၥေရးစစ္တပ္ကုိ ေ၀ဖန္႐ႈတ္ခ်လုိက္သည္။

    ေသဆံုးသြားသူမွာ စအီဒ္ အလ္ အာမာရ္ဆုိသူျဖစ္ၿပီး အစၥေရးရဲတပ္ဖြဲ႕ကမူ အာမာရ္မွာ အစၥေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားကုိ ဓားျဖင့္ထုိးရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း ၀န္ႀကီးဌာန၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဆာဘာဟ္ အလ္-ရာဖီက ရဲတပ္ဖြဲ႕၏ ေၾကျငာခ်က္တြင္ စစ္သား၊ သုိ႔မဟုတ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား ဒဏ္ရာရရွိသည့္အေၾကာင္း မပါ၀င္ေသာေၾကာင့္ အစၥေရးရဲတပ္ဖြဲ႕၏ ထုိေျပာၾကားမႈကုိ မယံုၾကည္ဟု ဆုိသည္။

    အာမာရ္မွာ အစၥေရးက သိမ္းပုိက္ထားသည့္ ပါလက္စတုိင္းပုိင္ ေဂ်႐ုစလင္ၿမိဳ႕ေဟာင္းသုိ႔ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္အုပ္စုႏွင့္ ၾကာသာပေတးေန႔က လာေရာက္လည္ပတ္ျခင္းျဖစ္သည္။

    ရာဖီကမူ မိမိတုိ႔အစိုးရမွာ ေသာၾကာေန႔က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ထုိအျဖစ္အပ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံတကာဥပေဒမ်ား၊ သံတမန္ေရးဆုိင္ရာ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားမွတစ္ဆင့္ အေသးစိတ္ ဆန္းစစ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၿပီး၊ အာမာရ္၏ အေလာင္းကုိလည္း မိသားစုထံ ေရာက္ရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    Ref : IINA

  • အရြက္ေတြက သက္သက္လြတ္ရဲ႕လား

    အရြက္ေတြက သက္သက္လြတ္ရဲ႕လား

    စက္တင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    plant

    – ‘ငါက သတ္သတ္လြတ္သမားေဟ့’ လုိ႔ ေျပာၾကတာမ်ိဳးကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ပတ္၀န္းက်င္မွာ ၾကားဖူးၾကမွာပါ။

    သတၱ၀ါတစ္ခုရဲ႕ အသက္ေသေပးမွ၊ စေတးေပးမွ အသားရတာေၾကာင့္ သတၱ၀ါကုိ မေသေစခ်င္တဲ့ ၾကင္နာသနားတဲ့စိတ္ရွိတဲ့အတြက္ သက္မဲ့အပင္ေတြကုိ စားသံုးတယ္ဆုိတဲ့ သေဘာထားကုိ ျပသခ်င္တဲ့အခါ ဒီလုိ ဂုဏ္ယူ၀င့္ႂကြားစြာ ေျပာၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

    အပင္ေတြဟာ သက္မဲ့ေတြဆုိတာ ေသခ်ာရဲ႕လား။

    အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု မစ္ဇူရီတကၠသုိလ္က ျပဳလုပ္တဲ့ သုေတသနတစ္ခုက အပင္ေတြဟာ အသံေတြကုိ ၾကားႏုိင္တယ္၊ ခြဲျခားႏုိင္တယ္၊ သူတုိ႔ရဲ႕ပတ္၀န္းက်င္က ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကုိ တုန္႔ျပန္ႏုိင္တယ္ဆုိတာ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

    “အရင္ကျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ သုေတသနေတြမွာ အပင္ေတြဟာ ဂီတအပါအ၀င္ အသံဆိုင္ရာ စြမ္းအင္ေတြကုိ တုန္႔ျပန္ႏုိင္တယ္ဆုိတာ ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု သုေတသနကေတာ့ အပင္ေတြဟာ ေဂဟေဗဒနဲ႔ဆက္စပ္တဲ့ တုန္ခါမႈေတြကုိ ဘယ္လုိ တုန္႔ျပန္လဲဆုိတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပထမဆံုး စမ္းသပ္မႈပါ။ ‘စားသံုးမယ့္ တုန္ခါမႈေတြ’ ျဖစ္တဲ့အခါမွာ အပင္ဆဲလ္ေတြရဲ႕ ဇီ၀႐ုပ္ျဖစ္ပ်က္မႈဟာ ေျပာင္းလဲသြားၿပီး ေဘာက္ဖတ္ေတြရဲ႕ တုိက္ခုိက္မႈကုိ တြန္းလွန္ႏုိင္တဲ့ ကာကြယ္ေရးဆုိင္ရာ ဓာတုပစၥည္းေတြကုိ ထုတ္လႊတ္ေပးပါတယ္” လုိ႔ သုေတသနမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ပညာရွင္ ဟုိက္ဒီ အက္ပဲလ္က ေျပာၾကားခ့ဲပါတယ္။

    အက္ပဲလ္ဟာ ဇီ၀သိပၸံဌာနက ပါေမာကၡ ရက္စ္ ကိုခေရာ့ဖ္နဲ႔ ပူးတြဲကာ သုေတသနကုိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

    Arabidopsis လုိ႔ေခၚတဲ့ အပင္ေပၚကုိ ေဘာက္ဖတ္ေလးေတြ တင္ခဲ့ၿပီး ေလဆာ၊ အလင္းျပန္ႏုိင္တဲ့ အရာ၀တၳဳသးေသးေလးေတြကုိ အသံုးျပဳကာ ေဘာက္ဖတ္ေလးေတြရဲ႕ စားသံုးမႈကုိ အရြက္ေတြက ဘယ္လုိတုန္႔ျပန္လဲဆုိတာ ေလ့လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ကုိခေရာ့ဖ္က ေဘာက္ဖတ္ေလးေတြက အပင္ကုိစားသံုးတဲ့အခါ ေပၚထြက္လာတဲ့ တုန္ခါမႈေတြကုိ အပင္တစ္ခုနားမွာ ဖြင့္ျပခဲ့ၿပီး၊ ေနာက္တစ္ခုနားမွာေတာ့ ဖြင့္မျပခဲ့ပါဘူး။

    ေနာက္ပုိင္း ေဘာက္ဖတ္ေတြက အပင္ကုိ တစ္ကယ္စားသံုးတဲ့အခါမွာ တုန္ခါမႈကုိ ဖြင့္ျပေပးထားတဲ့ အပင္ဟာ ေဘာက္ဖတ္ေတြကုိ အစားေသာက္ပ်က္ေစတဲ့ အ၀ါေရာင္အဆီေတြကုိ ပုိမုိထုတ္လုပ္တယ္ဆုိတာကုိ ေတြ႕ရွိခဲ့ရပါတယ္။

    “ထူးျခားတာက အင္ပင္ေတြဟာ ေဘာက္ဖတ္ေတြ စားသံုးတဲ့အခါ ျဖစ္ေပၚတဲ့ အသံဆုိင္ရာ တုန္ခါမႈေတြလုိ တုန္ခါမႈကုိ ထုတ္လႊတ္ေပးတဲ့ ေလႏုေအးတုိက္ခတ္တာ ဒါမွမဟုတ္ အျခား အင္းဆက္ေတြရဲ႕အသံေတြအပါအ၀င္ တုန္ခါမႈမ်ိဳးေတြနဲ႔ ထိေတြ႕တဲ့အခါမွာေတာ့ အဲဒီလုိ ဓာတုေဗဒဆုိင္ရာ ကာကြယ္မႈေတြကုိ ထုတ္လႊတ္မေပးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက အပင္ေတြဟာ စားသံုးတဲ့အခါ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ တုန္ခါမႈေတြကုိ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္က အျခားေသာ တုန္ခါမႈေတြနဲ႔ ခြဲျခားႏုိင္တယ္ဆုိတာကုိျပသေနပါတယ္” လုိ႔ ကုိခေရာ့ဖ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အက္ပဲလ္နဲ႔ ကုိခေရာ့ဖ္တုိ႕က သူတုိ႔အေနနဲ႔ အနာဂတ္မွာ အပင္ေတြက တုန္ခါမႈေတြကုိ ဘယ္လုိ အာ႐ံုခံ ခြဲျခားသလဲ၊ ဘယ္လုိလုပ္ တုန္႔ျပန္မႈေတြ ထုတ္လႊတ္ေပးသလဲဆုိတာကုိ ေလ့လာသြားမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    “အပင္ေတြဟာ အင္းဆက္ေတြရဲ႕တုိက္ခုိက္မႈေတြကုိ သိရွိႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစာေကၽြးတဲ့အခ်ိန္တုန္ခါမႈဟာ အပင္ရဲ႕ အျခားအစိတ္အပုိင္းေတြကပါ တုိက္ခုိက္မႈကုိ သိႏုိင္တဲ့ အျမန္ဆံုးတုန္ခါမႈျဖစ္ၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕ ကာကြယ္မႈကို တုိးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ပါေတာ့မယ္” လုိ႔ ကုိခေရာ့ဖ္က ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ကုိကား – Bad news for vegetarians! Plants can ‘hear’ themselves being eaten – and become defensive when attacked by Dailymail