ဇန္န၀ါရီ ၁၀၊ ၂၀၁၇
အလ္ဂ်ာဇီးရားမွ လွ်ိဳ႕၀ွက္ ႐ုိက္ကူးႏုိင္ခဲ့သည့္ ဗီဒီယုိမွ အစၥေရးသံ႐ံုးတာ၀န္ရွိသူ မာဆြတ္။ ၎မွာ ၿဗိတိန္ ဒုတိယ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးကုိ ျဖဳတ္ခ်ရန္ ႀကံစည္သူျဖစ္သည္။ – ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္မွာ အစၥေရးက က်ဴးေက်ာ္ေဆာက္လုပ္ေနတဲ့ အိမ္ယာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေ၀ဖန္တဲ့ ယူေက ဒုတိယႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးကုိ ‘ျပဳတ္သြားေအာင္’ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ စီစဥ္ခ်င္တဲ့ အစၥေရး သံတမန္တစ္ဦးရဲ႕ စကားကုိ ယူေက ပါလီမန္ရဲ႕ အႀကီးတန္းတာ၀န္ရွိသူေတြက ႐ႈတ္ခ် ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။
လန္ဒန္က အစၥေရးသံ႐ံုးမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအႀကီးတန္းတာ၀န္ရွိသူ ရွာအီ မာဆြတ္က ေလာဘာပါတီရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရးရာအတြက္ အေရးပါသူ အီမီလီ သြန္ဘာရီကုိ ျဖဳတ္ခ်ပစ္မယ္လုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ တစ္ပတ္မွာ ႀကံဳး၀ါးခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ ‘အင္မတန္ ခံျပင္းစရာေကာင္းတဲ့’ စကားျဖစ္ၿပီး အစၥေရးက ယူေကႏုိင္ငံေရးစနစ္မွာ ဒီလုိ ၀င္ေရာက္ေႏွာက္ယွက္မႈ အတုိင္းအတာကုိ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖုိ႔ ပါလီမန္အမတ္ေတြက ေတာင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။
မာဆြတ္ရဲ႕ ဒီလုိၿခိမ္းေျခာက္ေျပာၾကားမႈကုိ အစၥေရးသံအမတ္နဲ႔ ၿဗိတိန္ အစုိးရ၀န္ထမ္းေပါင္းၿပီး ႏုိင္ငံေရးသမားႀကီးေတြကုိ ဘ၀ပ်က္ေစဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္မယ့္ အစီအစဥ္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့တဲ့ အလ္ဂ်ာဇီးရားသတင္းဌာန စံုစမ္းေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ ၆ လၾကာ လုပ္ငန္းအတြင္း လွ်ိဳ႕၀ွက္ဗီဒီယုိ ႐ုိက္ကူးႏုိင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
“ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာအေနနဲ႔ ဒီကိစၥကုိ ဒီအတုိင္းထားလုိက္လုိ႔ ေျပာလုိက္တာနဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။ ဒါဟာ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးျပႆနာပါ။ ဒီကိစၥမွာပါ၀င္တဲ့ အာဏာပုိင္ေတြဟာ ႏႈတ္ထြက္သင့္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မ႐ိုးမသား ေႏွာက္ယွက္မႈေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆုိတာကုိ အစုိးရက ခ်က္ျခင္းစံုစမ္းစစ္ေဆးသင့္ၿပီး၊ ဒါမ်ိဳးေတြကုိ အဆံုးသတ္ဖုိ႔ အစၥေရးအစုိးရကုိလည္း ေတာင္းဆုိပါတယ္” လုိ႔ သြန္ဘာရီက ထုတ္ျပန္ခဲ့တ့ဲ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အလ္ဂ်ာဇီးရားအဖြဲ႕က ႐ုိက္ကူးႏုိင္ခဲ့တဲ့ ဗီဒီယုိမွာ အာဏာရ ကြန္ဆာေဗးတစ္ပါတီရဲ႕ ဒုတိယဥကၠဌျဖစ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေရာဘာ့တ္ ဟဲလ္ဖြန္ရဲ႕ ကုိယ္ေရးအရာရွိ မာရီယာ ထရစ္ဇုိလုိနဲ႔ေတြ႕စံုစဥ္မွာ မာဆြတ္က သူတုိ႔ျပဳတ္သြားေစခ်င္တဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ အမည္စာရင္းေတြကုိ ေပးမယ္လုိ႔ မာရီယာကုိ ေျပာခဲ့တာပါ။
အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္မွာ အစၥေရးက ျပဳလုပ္ေနတဲ့ တရားမ၀င္အိမ္ယာ ေဆာက္လုပ္မႈေတြဟာ ႏုိင္ငံတကာမွာ အစၥေရးပံုရိပ္ကုိ စြန္းထင္းမႈ ပုိႀကီးေစတယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တဲ့ ယူေက ဒုတိယႏုိင္ငံျခား ေရး၀န္ႀကီး ဆာ အလန္ ဒြန္ကန္ရဲ႕ အမည္ကုိ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ပါလက္စတုိင္းပုိင္ အေနာက္ဖက္ကမ္း ဟီဘရြန္ၿမိဳ႕က အစၥေရးရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကုိ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈအျဖစ္ ေ၀ဖန္ခဲ့တဲ့ ဒြန္ကန္ဟာ အစၥေရးရဲ႕ တည္ရွိခြင့္ကုိ လံုး၀ေထာက္ခံတယ္လုိ႔ ၂၀၁၄ ခုနွစ္မွာ ေျပာဆုိခဲ့ဖူးပါတယ္။
မာရီယာက ဒြန္ကန္ ျပဳတ္က်သြားဖို႔အတြက္ နည္းနည္းပါးပါး လွည့္ကြက္ဆင္ရမယ္လုိ႔လည္း မာဆြတ္ကုိ အရိပ္အႁမြက္ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီေတြ႕ဆံုမႈအတြင္းမွာ မာဆြတ္ဟာ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီ ေဘာရစ္ ဂၽြန္ဆင္ကုိ ‘အသံုးမက်သူ’ ‘တာ၀န္ယူမႈ မရွိသူလုိ႔လည္း’ လည္း ေျပာၾကာခဲ့ၿပီး မာရီယာကေတာ့ ၀န္ႀကီးဟာ ‘အစၥေရးအမာခံ’ ျဖစ္တယ္လုိ႔ တုန္႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အလ္ဂ်ာဇီးရားက ဒီေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး၊ ႏုိင္ငံတကာမီဒီယာေတြကလည္း ထပ္ဆင့္ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အစၥေရးသံ႐ံုးက မာဆြတ္ဟာ မၾကာခင္မွာ ‘သက္တမ္း အဆံုးသတ္ေတာ့မွာ’ ျဖစ္တယ္လုိ႔ Twitter စာမ်က္ႏွာကေန တုန္႔ျပန္ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး၊ ယူေကဆုိင္ရာ အစၥေရးသံအမတ္ မာ့က္ ရီဂ်ီဗ္ကလည္း ယူေက ဒုတိယ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဒြန္ကန္ကုိ ေတာင္းပန္ေၾကာင္း၊ မာဆြတ္ရဲ႕ ဒီမွတ္ခ်က္ေတြဟာ လံုး၀ လက္ခံႏုိင္စရာမရွိေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
တနဂၤေႏြေန႔မွာေတာ့ မာရီယာ စထရစ္ဇုိလုိကလည္း သူမရဲ႕ ရာထူးကေန ႏႈတ္ထြက္သြားခဲ့ပါတယ္။
စေကာ့တစ္ရွ္အမ်ိဳးသားပါတီက လႊတ္ေတာ္အမတ္ အဲလက္ ဆဲလ္မြန္က မာဆြတ္ကုိ တုိင္းျပည္ကေန ႏွင္ထုတ္ဖုိ႔ တနဂၤေႏြေန႔မွာ ေတာင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ေရြးေကာက္ခံထားရတဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ သူတုိ႔ရဲ႕ အလုပ္ေတြကုိ အေကာင္းဆံုး စြမ္ရည္ေတြနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ လုပ္ကုိင္ႏုိင္ဖုိ႔၊ အျမင္မတူတဲ့ တျခားႏုိင္ငံသံ႐ံုး တာ၀န္ရွိသူေတြက သူတုိ႔ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကုိ ညႇိဳးႏႊမ္းေအာင္ လုပ္မလားဆုိတဲ့ စုိးရိမ္မႈမ်ိဳး အမတ္ေတြမွာ ရွိမလာဖုိ႔အတြက္ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးတရား၀င္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳ လုပ္ဖုိ႔ ေထာက္ခံတယ္လုိ႔လည္း ဆဲလ္မြန္က ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အစၥေရး-ပါလက္စတုိင္း ပဋိပကၡအေၾကာင္းေရးသားခဲ့တဲ့ သုေတသနပညာရွင္ ဂ်ာနယ္လစ္ ဘန္၀ိႈက္က ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံေရးသမားေတြေပၚမွာ အစၥေရးက ဒီလုိ လႊမ္းမုိးဖု႔ိ ႀကိဳးစားတာဟာ အံ့ၾသစရာမဟုတ္ေပမယ့္၊ ဒီလုိ လွ်ိဳ႕၀ွက္ဗီဒီယုိ လူသိရွင္ၾကား ထြက္လာတာက ထူးျခားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“မာဆြတ္လုိလူမ်ိဳး အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ အစၥေရး ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနဟာ အစၥေရးရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနလုိ႔ ေျပာလုိ႔ရၿပီး အစၥေရးဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈ Boycott Divest and Sanctions ကုိ လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းဖုိ႔၊ ဖ်က္ဆီးဖုိ႔အတြက္ သူတုိ႔ရဲ႕ မ်က္စိထဲမွာ အႏၱရာယ္ရွိတယ္၊ ဒီလႈပ္ရွားမႈအေပၚမွာ အေလးထားၿပီး တက္တက္ႂကြႂကြလႈပ္ရွားတယ္လုိ႔ ယူဆသူေတြကုိ တုိက္ခုိက္ဖုိ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး အားစုိက္ေဆာင္ရြက္ပါတယ္ ” လုိ႔ ၀ိႈက္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီအျဖစ္အပ်က္ဟာ The Lobby လုိ႔အမည္ေပးထားၿပီး ဇန္န၀ါရီ ၁၁ ရက္ေန႔ကေန ေန႔စဥ္ျပသသြားမယ့္ အပုိင္းေလးပုိင္းပါ ဗီဒီယုိစီးရီးမွာ အလ္ဂ်ာဇီးရား စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ ေတြရွိမႈမ်ားစြာထဲက တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီဗီဒီယုိေတြမွာ အစၥေရးအစုိးရအေနနဲ႔ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံေရးေလာကမွာ ဘယ္လုိ ၀င္ေရာက္လႈပ္ရွားေနသလဲဆုိတာကုိ ေဖာ္ထုတ္ထားပါတယ္။
အလ္ဂ်ာဇီးရား စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္မႈအဖြဲ႕နဲ႔ အလုပ္အလုပ္ေနတဲ့ လွ်ိဳ႕၀ွက္ သတင္းသမား ေရာ္ဘင္ (အမည္လႊဲ) ဟာ ၆ လတာ ကာလအတြင္းမွာ လန္ဒန္ အစၥေရးသံ႐ံုးကေနတစ္ဆင့္ အစၥေရးအစုိးကေန ေထာက္ပံ့ေပးေနတဲ့ ၿဗိတိန္က ၀ါဒျဖန္႔ခ်ီေရးကြန္ယက္ အဖြဲ႕၀င္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။
ႏုိင္ငံေရး ေပၚလစီတြင္ ၀င္ေရာက္လႊမ္းမုိးျခင္း
ေရာ္ဘင္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုစဥ္အတြင္းမွာ မာရီယာ စထရစ္ဇုိလုိက သူမအေနနဲ႔ ယူေကရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရးေပၚလစီမွာ အစၥေရးက ထိပ္ဆံုးမွာ ရွိေနဖုိ႔အတြက္ ကုိယ္တြယ္ေဆာင္ရြက္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ ရွိေနတယ္လုိ႔လည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“အနည္းဆံုး လႊတ္ေတာ္အမတ္ တစ္စုေလာက္ကုိ ကုိင္ထားႏုိင္ရင္ သူတုိ႔ကုိ ဦးတည္လႈပ္ရွားလုိ႔ရတယ္ဆုိတာ ရွင္လည္းသိမွာပါ။ လႊတ္ေတာ္မွာ ျပႆနာတစ္ခုေရာက္လာရင္ ‘ရွင္တုိ႔ ဘာမွ လုပ္စရာမလုိဘူး၊ ရွင္တုိ႔ ဘာေျပာရမလဲဆုိတာ ကၽြန္မတုိ႔ေပးမယ္၊ သတင္းအခ်က္အလက္အားလံုး၊ လုိတာအားလံုးေပးမယ္’ လုိ႔ ကၽြန္မတုိ႔က လမ္းေၾကာင္းခ်ေပးတာပါ” လုိ႔ မာရီယာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အပတ္စဥ္ျပဳလုပ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြနဲ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အေမးအေျဖအစီအစဥ္အတြက္ ေမးခြန္းေတြကုိ ခ်ဥ္းကပ္ရယူဖုိ႔လည္း သူမက အႀကံျပဳခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ အစီအစဥ္ကုိ တီဗီကေန တုိက္႐ုိက္လႊင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ အဲဒီေဆြးေႏြးမႈမွာ ၿဗိတိန္အစုိးရက အစၥေရးကုိ ပစားေပးဖုိ႔အတြက္ သူမ လုပ္ႏုိင္ခဲ့မမႈကုိလည္း မာရီယာက ေရာ္ဘင္ကုိ ႂကြား၀ါေျပာျပခဲ့ပါေသးတယ္။
ဒါကေတာ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က ၿဗိတိန္လႊတ္ေတာ္က အစၥေရးနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႕ Conservative Friends of Israel နဲ႔အတူ အစၥေရးကုိ သူမ ေရာက္ရွိေနခ်ိန္မွာ ၿဗိတိန္လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဟဲလ္ဖြန္ကုိ ေပ်ာက္ဆံုးၿပီး အသတ္ခံလုိက္ရတယ္လုိ႔ ယူဆရတဲ့ အစၥေရး လူငယ္ ၃ ဦးအတြက္ အစုိးရရဲ႕ တုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္မႈေတြကုိ ေမးျမန္းခုိင္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဟဲလ္ဖြန္ဟာ ဒီေမးခြန္းကုိေမးခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ‘ဟားမက္အၾကမ္းဖက္ကြန္ယက္ေတြကုိ ေခ်မႈန္းဖုိ႔ ဘာမဆုိလုပ္ရမယ့္’
အဲဒီေမးျမန္မႈအတြက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကင္မရြန္းဟာ အစၥေရးဖက္က ရပ္တည္ေပးမယ္လို႔ ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့ရပါတယ္။
Ref: Aljazeera
(အလ္ဂ်ာဇီးရားသတင္းဌာနမွ UK MPs urge probe into Israeli plot against politicians ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
